Zalogujmy się najpierw do sytemu. Po wpisaniu swojego identyfikatora oraz hasła zobaczymy znak zachęty $ (znak # standardowo jest wyświetlany dla konta administratora).
[ziutus@localhost ziutus]$
Sprawdźmy teraz jako kogo rozpoznaje nas system. Uczynimy to przy pomocy whoami
[ziutus@localhost ziutus]$ whoami ziutus
Następnie zobaczmy do jakich grup należymy:
[ziutus@localhost ziutus]$ groups ziutus usb fileshare lp
Pamiętajmy jednak iż w systemach unixowych użytkownik rozpoznawany jest tak naprawdę po numerach identyfikacyjnych. Poznamy je dzięki komendzie id:
[ziutus@localhost ziutus]$ id uid=501(ziutus) gid=501(ziutus) grupy=501(ziutus),43(usb),16(fileshare),7(lp)
Pierwsze polecenie dość często stosujemy, gdy mamy wiele kont oraz tożsamości. Razem z poleceniem hostname pozwala określić gdzie jesteśmy i pod jaką tożsamością. Drugie polecenie pozwala nam określić do jakich grup należymy, a dzięki temu jakie uprawnienia możemy mieć. Ostatnie polecenie jest bardzo przydatne, gdy reinstalujemy system ale chcemy przenieść użytkowników nowego systemu.
Jeżeli chcemy zobaczyć jak długo mamy ważne konto i jakie rygory mamy względem zmiany hasła możemy użyć polecenia chage z parametrem -l
[ziutus@duzy ziutus]$ chage -l ziutus Minimum: 0 Maximum: 99999 Warning: 7 Inactive: -1 Last Change: sty 15, 2003 Password Expires: Never Password Inactive: Never Account Expires: cze 06, 2003
Oczywiście dyski nie są z gumy. W przypadku systemów wieloużytkowych warto wiedzieć ile miejsca możemy wykorzystać na dyskach.
[ziutus@localhost ziutus]$ quota
Limity dyskowe dla user ziutus (uid 501):
System plików bloki miękki twardy pobł. pliki miękki twardy pobł.
/dev/hdd3 3306* 4000 1500 584 1000 1500
Sprawdźmy jakiej powłoki używamy:
[ziutus@localhost ziutus]$ echo $SHELL /bin/bash
Jeżeli aktualna powłoka nam nie odpowiada zawsze możemy ją zmienić. Najpierw należałoby jednak wiedzieć jakie mamy do dyspozycji. Możemy to sprawdzić dzięki spisowi wszystkich dostępnych powłok w systemie. Znajduje się on w pliku /etc/shells. Wyświetlając jego zawartość poznamy ich nazwy.
[ziutus@localhost ziutus]$ cat /etc/shells /bin/sh /bin/bash
Kolejną ważną informacją są ustawienia naszej powłoki. Dzięki temu możemy zmienić niektóre jej ustawienia dostosowując ją do naszych potrzeb.
[ziutus@localhost ziutus]$ env
PWD=/home/ziutus
XAUTHORITY=/home/ziutus/.Xauthority
LC_MESSAGES=pl
HOSTNAME=localhost.localdomain
NLSPATH=/usr/share/locale/%l/%N
LESSKEY=/etc/.less
LANGUAGE=pl
LESSOPEN=|/usr/bin/lesspipe.sh %s
LESS=-MM
BROWSER=kfmclient openProfile webbrowsing
USER=ziutus
HISTCONTROL=ignoredups
LS_COLORS=no=00:fi=00:di=01;34:ln=01;36:pi=40;
33:so=01;35:bd=40;33;01:cd=40;33;01:or=01;05;37;41:
mi=01;05;37;41:ex=01;32:*.cmd=01;32:*.exe=01;32:*.com=01;32:
*.btm=01;32:*.bat=01;32:*.tar=01;31:*.tgz=01;31:*.tbz2=01;31:
*.arc=01;31:*.arj=01;31:*.taz=01;31:*.lzh=01;31:*.lha=01;31:
*.zip=01;31:*.z=01;31:*.Z=01;31:*.gz=01;31:*.bz2=01;31:*.bz=01;31:
*.tz=01;31:*.rpm=01;31:*.jpg=01;35:*.jpeg=01;35:*.gif=01;35:
*.bmp=01;35:*.xbm=01;35:*.xpm=01;35:*.png=01;35:*.tif=01;35:*.tiff=01;35:
LC_TIME=pl
MACHTYPE=i586-mandrake-linux-gnu
KDE_MULTIHEAD=false
HELP_BROWSER=kfmclient openProfile webbrowsing
MAIL=/var/spool/mail/ziutus
INPUTRC=/etc/inputrc
GTK_RC_FILES=/etc/gtk/gtkrc:/home/ziutus/.gtkrc:/home/ziutus/.gtkrc-kde
XMODIFIERS=@im=none
LANG=pl
LC_NUMERIC=pl
COLORTERM=
DISPLAY=:0.0
LOGNAME=ziutus
SHLVL=4
LC_CTYPE=pl
SESSION_MANAGER=local/localhost.localdomain:/tmp/.ICE-unix/2247
SHELL=/bin/bash
HOSTTYPE=i586
QT_XFT=0
OSTYPE=linux-gnu
HISTSIZE=1000
HOME=/home/ziutus
TERM=xterm
PATH=/usr/local/bin:/bin:/usr/bin:/usr/X11R6/bin:/usr/games:/home/ziutus/bin
SECURE_LEVEL=2
LC_MONETARY=pl
LC_COLLATE=pl
mc=() { mkdir -p $HOME/.mc/tmp 2>/dev/null;
chmod 700 $HOME/.mc/tmp;
ćwiczenie 3
Proszę sprawdzić następujące informacje:
- jako kto Państwo występują w systemie
- do jakich grup użytkowników Państwo należą
- jakie identyfikatory numeryczne zostały Państwu przydzielone przez system.
Odpowiedzi do ćwiczeń
ćwiczenie 3
Problemy, które mamy tutaj do rozwiązania są dokładnie opisane w treści rozdziału. Informację o tym kim jesteśmy dla systemu uzyskujemy przy pomocy polecenia whoami. Informację o grupach dzięki komendzie groups. Natomiast informację o grupach mamy dzięki programowi id.